De herintroductie van een populair witbier

Herm Hegger is één van de pioniers in Nederland op het gebied van speciaalbieren eind vorige eeuw. Geboren en getogen in Arcen tegenover de brouwerij aldaar opende hij in 1983 één van de eerste microbrouwerijen in Nederland, De Raaf in Heumen, onder de rook van Nijmegen. Hét succesnummer van deze brouwerij, die tien jaar bestond, was het witbier Witte Raaf.

Door Twan Dohmen

Witte Raaf is sinds deze week opnieuw op de markt, een samenwerkingsbier tussen de twee brouwerijen Hertog Jan uit Arcen en de Bronckhorster Brewing Company. 

Met man en macht werd begin jaren tachtig het monumentale landgoed, de boerderij én de 19e eeuwse bierbrouwerij in oude luister hersteld. Op mooie zondagmiddagen zat de tuin van De Raaf mudjevol liefhebbers van speciaalbieren. Medewerker Kees van Leent hielp brouwer en eigenaar Herm Hegger bij het opzetten van een heus biermuseum. De gereedschappen, reclamemateriaal, de brouwinstallatie én de oude mouterij waren een bierreis naar Heumen meer dan waard. 

Hulp uit Arcen 

Herm Hegger verstond zijn vak als bierbrouwer meer dan goed. De tripels en de dubbels waren vermaard. Helemaal populair in de geest van de eerste bierrevival in ons land was de introductie van de Witte Raaf. Al snel werd dit troebele witbier de hardloper. Met kruiden als koriander, curacao én sinaasappelschillen was het een zomerse dorstlesser van rond de 5% alcoholvolume.  

De brouwcapaciteit werd al snel te klein, waarop Herm de hulp inriep van het toenmalige Interbrew. De oude buurman van Herm bood soulaas: de Arcener Bierbrouwerij (van moederbedrijf Interbrew) wilde wel helpen. In 1995 besloot Herm de brouwerij te verkopen. Witte Raaf kwam vervolgens deels uit de ketels in Arcen.

Concurrenten 

Niet alleen de beperkte capaciteit in Heumen was reden tot samenwerking met een wereldpartner als Interbrew. De overnamepartner was ook bevreesd voor de snel toenemende populariteit van Witte Raaf. Interbrew had immers haar eigen merk witbier, namelijk Hoegaarden. De Arcener Bierbrouwerij van toen heet nu Hertog Jan en is onderdeel van InBev.  

Met de overnamesom begon Herm vervolgens een stadsbrouwerij in Nijmegen, genaamd De Hemel. Één van de bieren die deze brouwerij nu brouwt is de Serafijn, een witbier dat verdacht veel lijkt op de Witte Raaf van toen. Tjeu heeft inmiddels zijn vader als brouwer en eigenaar opgevolgd. 

Hoog bezoek 

Graaf van Heumen in Heumen was in 2009 de opvolger van De Raaf, op de plek waar ruim 200 jaar geleden Bergzicht uitgroeide tot de grootste brouwerij van Gelderland. Tot in Hongkong en Indonesië weten ze het Heumensch bier, zoals waarschijnlijk het eerste ondergistende bier van ons land - Nieuw Licht - te waarderen. Amsterdammer Gerard Heineken ging zelfs honderdvijftig jaar geleden kijken in Heumen hoe de brouwers daar dat voor elkaar hadden gekregen.  

Brouwerij Bergzicht bestond tot ongeveer 1920. De Raaf floreerde pakweg tien jaar lang (tot de verkoop in 1995). Na enkele jaren in een nieuw koetshuis met glazen brouwketels te hebben gebrouwen sloot onlangs ook microbrouwerij Graaf van Heumen.

Van mol tot Raaf 

Meer weten over de Witte Raaf? Van mol tot Raaf is hét eerste bierboek dat de geschiedenis van het gerstenat in de regio Rijk van Nijmegen beschrijft. Journalist en schrijver Twan Dohmen nam een duik in de historie van de regionale brouwers, zoals De Raaf in Heumen. 

Nijmeegsch Mol, het was een beroemd bier. Gebrouwen door tientallen brouwers uit de benedenstad. Een succesbier, dat daarom nagemaakt wordt in vele andere biersteden in ons land. Volgens het recept van toen waarschijnlijk een troebel witbier in die 17e eeuw. 

Het boek Van mol tot Raaf is voor 15 euro te koop, inclusief de verzendkosten. Bestellen kan bij de auteur Twan Dohmen kan door het bedrag over te maken (op banknummer NL86RABO 0140 6130 05 tav ACM Dohmen) en een mailtje te sturen met vermelding van naam en adres - naar: twan.dohmen@gmail.com Het boek wordt vervolgens toegestuurd.